امروزه میلیون ها کسب و کار از اینترنت به عنوان یک کانال ارتباطی استفاده می کنند. که این به آن ها امکان می دهد اطلاعات را با بازار هدف خود مبادله کنند و تراکنش هایی سریع و ایمن انجام دهند. با این حال، تعامل موثر تنها زمانی امکان پذیر است که کسب و کار بتواند تمام داده های لازم را جمع آوری و ذخیره کند و ابزاری برای پردازش این اطلاعات و ارائه نتایج به کاربر داشته باشد. یکی از این ابزار ها وب اپلیکیشن ها هستند. وب اپلیکیشن ها از ترکیبی از اسکریپت های سرور (PHP و ASP) برای مدیریت ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات و اسکریپت های سرویس گیرنده (جاوا اسکریپت و HTML) برای ارائه اطلاعات به کاربران استفاده می کنند. وب اپلیکیشن یک برنامه کامپیوتری است که از مرورگرها و فناوری های وب، برای انجام وظایف از طریق اینترنت استفاده می کند. در این مقاله قصد داریم تا به طور کامل به سوال وب اپلیکیشن چیست؟ و موضوعات پیرامون آن بپردازیم.
تفاوت وب اپلیکیشن با اپلیکیشن
در سیستم کامپیوتری، وب اپلیکیشن یک برنامه نرم افزاری سرویس گیرنده و سروری است که در آن امور در یک مرورگر وب اجرا و یا درخواست می شوند. وب اپلیکیشن های رایج عبارتند از ایمیل، ویکی ها، خدمات پیام رسانی فوری، برنامه های کاربردی وب شامل فرم های آنلاین، پردازشگرهای کلمه، صفحات گسترده ویرایش ویدئو و عکس و برنامه های ایمیل مانند Gmail، Yahoo و AOL. همچنین از برنامه های محبوب می توان به Google Apps و Microsoft 365 نیز اشاره کرد. بسیاری از شرکت ها تمرکز خود را به برنامه های کاربردی تحت وب می دهند چون با این کار می توانند به عنوان نرم افزار و سرویس (SaaS) ارائه شوند، مانند Microsoft 365.
تفاوت هایی میان وب اپلیکیشن ها و اپلیکیشن ها وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره کرده ایم:
1. اپلیکیشن: اپلیکیشن برنامه ای است که می تواند بر روی پلتفرم های گوناگون مانند ویندوز اجرا شود. با استفاده از آن می توان فرم های رابط کاربری گرافیکی ایجاد کرد. ما می توانیم برنامه های کاربردی وب را با استفاده از IDE Microsoft Visual Studio ایجاد کنیم. این کار را می توان با استفاده از انواع زبان های برنامه نویسی مانند C#، C++، J#، Visual Basic و غیره انجام داد.
2. وب اپلیکیشن: برنامه ای است که در مرورگر وب با استفاده از وب سرور اجرا می شود و از پیکربندی مایکروسافت IIS یعنی خدمات اطلاعات اینترنتی (در توسعه برنامه های کاربردی وب) استفاده می کند. با استفاده از دات نت می توان انواع برنامه های تحت وب را ساخت. در واقع شامل بسیاری از صفحات HTML ساده و برنامه های تجاری بسیار تعاملی می باشد.
اپلیکیشن ها، با استفاده از سیستم عامل مخصوص خود اپلیکیشن، مانند ویندوز، در پلتفرم مخصوص به خود نصب می شوند اما در وب اپلیکیشن، وب بر روی سرور نصب میشود.
اپلیکیشن فقط از سیستمی که در آن نصب شده است قابل دسترسی است اما در وب اپلیکیشن با استفاده از اینترنت می توان از هر جای دنیا به آن دسترسی پیدا کرد.
اپلیکیشن را می توان به طور مستقیم با استفاده از سیستم عامل بر روی سیستم اجرا کرد. در وب اپلیکیشن، IIS که به سرور خدمات اطلاعات اینترنتی معروف است، برای اجرای برنامه های وب مورد نیاز است.
موارد ذکر شده تفاوت وب اپلیکیشن با اپلیکیشن هستند و از نمونه هایی برای اپلیکیشن میتوان به : Adobe Photoshop، Adobe ImageReady، Adobe Photoshop، MS Excel، Ms Word، MS Powerpoint، و از نمونه های وب اپلیکیشن، میتوان به کروم، اینترنت اکسپلورر، فایرفاکس، اشاره کرد.
وب اپلیکیشن (Web Application) چیست؟
وب اپلیکیشن (Web App)، یک برنامه کاربردی است که در یک سرور ذخیره می شود و از طریق یک رابط مرورگر توسط اینترنت ارائه می شود. وب سرویس ها طبق تعریف وب اپلیکیشن ها هستند و بسیاری از وب سایت ها، دارای آن هستند. به گفته Jarel Remick، ویرایشگر Web.AppStorm، هر مؤلفه وب سایتی که عملکردی را برای کاربر انجام دهد، واجد شرایط به عنوان یک وب اپلیکیشن است. برنامه های کاربردی وب را می توان برای کاربردهای مختلف طراحی کرد و هر کسی می تواند از آن استفاده کند. برنامه های کاربردی وب رایج می توانند شامل ایمیل و یا فروشگاه های تجارت الکترونیک باشند. برخی از برنامه های وب فقط توسط یک مرورگر خاص قابل دسترسی هستند.
وب اپلیکیشن ها چگونه کار می کنند؟
وب اپ ها نیازی به دانلود ندارند زیرا از طریق شبکه قابل دسترسی هستند. کاربران می توانند از طریق یک مرورگر وب مانند Google Chrome، Mozilla Firefox یا Safari به آن ها دسترسی داشته باشند. برای اینکه یک وب اپلیکیشن کار کند، به وب سرور و پایگاه داده نیاز دارد. سرورهای وب درخواست هایی را که از یک کلاینت می آید مدیریت می کنند، در حالی که سرور برنامه کار درخواستی را تکمیل می کند. یک پایگاه داده می تواند برای ذخیره هر گونه اطلاعات مورد نیاز استفاده شود. برنامه های کاربردی وب معمولاً چرخه های توسعه کوتاهی دارند و می توانند با تیم های توسعه کوچک ساخته شوند. اکثر برنامه های وب با جاوا اسکریپت، HTML5 و یا (CSS) نوشته شده اند. برنامه نویسی کلاینت معمولاً از این زبان ها استفاده می کند که به ساخت یک برنامه کاربردی کمک می کند. برنامه نویسی سرور برای ایجاد اسکریپت هایی که یک برنامه وب استفاده می کنند، انجام می شود. زبان هایی مانند پایتون، جاوا و روبی معمولا در برنامه نویسی سرور استفاده می شوند.
وب سایت چیست؟
وب سایت مجموعه ای از صفحات وب است که تحت یک دامنه قرار دارند. این صفحات وب حاوی اطلاعات مربوط به کسب و کار یا سازمان هستند و معمولاً از عناصری مانند عکس، فیلم و متن تشکیل شده اند. کاربران برای دسترسی به یک وب سایت، به دستگاهی با مرورگر وب، مانند لپ تاپ، تلفن هوشمند یا تبلت، و اتصال اینترنت نیاز دارند. هنگامی که کاربران دسترسی به آن ها را داشته باشند، می توانند آدرس وب سایت مورد نظر خود را در محل مرورگر وب تایپ کنند تا به وب سایت دسترسی پیدا کنند. وب سایت ها برای اهداف مختلفی ساخته می شوند.
برخی از دلایل ایجاد یک وب سایت عبارتند از:
– ارائه اطلاعات: چندین وب سایت برای ارائه اطلاعات وجود دارد. به عنوان مثال، وب سایت های دولتی و تجاری به بازدید کنندگان از به روزرسانی های دفاتر یا شرکت های مربوطه خود اطلاع می دهند، در حالی که وبسایت های خبری کاربران را از آخرین رویدادها در سراسر جهان آگاه می کنند.
– سرگرم کننده: وب سایت هایی مانند یوتیوب و نتفلیکس به شما امکان تماشای فیلم و نمایش، گوش دادن به موسیقی یا بازی کردن را می دهند که سرگرم کننده هستند.
– تعامل با سایر کاربران: سایت ها و شبکه های اجتماعی به کاربران این امکان را می دهند که با هم ارتباط برقرار کنند و مطالب خود را به اشتراک بگذارند.
– خرید و فروش اقلام: وب سایت های تجارت الکترونیکی مانند آمازون و eBay به کاربران اجازه می دهند اقلام را به صورت آنلاین خرید و فروش کنند. نمونه هایی از سایت های داخلی نیز وجود دارند که قابلیت پرداخت از طریق درگاه های پرداخت اینترنتی مانند پی فا در آن ها فعال است.
– نمایش کار: وبسایت های شخصی، سایت هایی هستند که برای نشان دادن توانایی افراد، با جمع آوری و نمایش پروژه های گذشته که روی آن ها کار کرده اند، ایجاد شده اند.
راه اندازی وب سایت
حال باید ببینیم که برای راه اندازی یک وب سایت به چه چیزهایی ممکن است نیاز داشته باشیم. به این ترتیب، درک بهتری از نحوه کار وب سایت ها خواهید داشت. برای راه اندازی یک وب سایت به موارد زیر نیاز دارید:
۱. پلتفرم ساخت وب سایت: وب سایت ها از مجموعه ای از کدها یا زبان های برنامه نویسی ساخته شده اند. رایج ترین زبان های مورد استفاده برای ساخت وب سایت عبارت هستند از:
زبان نشانه گذاری فرا متن (HTML) که به مرورگرها کمک می کند تا عناصر صفحه وب مانند متن، پیوندها و رسانه را نمایش دهند.
پیش پردازشگر فرا متن (PHP) زبان برنامه نویسی است که برای ایجاد وب سایت های پویا و تعاملی استفاده می شود. پی اچ پی وظیفه بازیابی محتوا از پایگاه داده و نمایش آن ها در وب سایت شما را بر عهده دارد.
امروزه دیگر نیازی نیست که وب سایت ها را مستقیماً از روی کد بسازید. سیستم های مدیریت محتوا (CMS) مانند وردپرس، دروپال و جوملا به شما این امکان را می دهند که به راحتی یک وب سایت بسازید. این پلتفرم ها از کد استفاده می کنند، اما برای استفاده از آن ها نیازی به مهارت های کد نویسی در سطح بالا وجود ندارد.
۲. میزبانی وب سایت ها: این مورد از فایل های مختلفی تشکیل شده است که برای نمایش آنلاین محتوای شما مورد نیاز است. اما چگونه می توانید این فایل ها را از رایانه خود به اینترنت ببرید و کجا آن ها را ذخیره می کنید؟ پاسخ: سرورهای وب و میزبانی وب.
پس از انتخاب یک پلتفرم برای ساخت وب سایت خود، به یک میزبان وب نیاز دارید که فایل های وب سایت شما را در یک فضای آنلاین به نام وب سرور ذخیره می کند. هر زمان که شخصی از وب سایت شما بازدید می کند، هاست شما تمام فایل های مورد نیاز برای انجام این درخواست را منتقل می کند. هاست های وب همچنین در زمینه تهیه نسخه پشتیبان، آپ تایم و امنیت به شما کمک می کنند. پلتفرم های رایگان ساخت وب سایت مانند وردپرس اغلب از شما می خواهند که برای میزبانی وب به طور جداگانه ثبت نام کنید. مزیت استفاده از این CMS های رایگان، امکان کنترل کامل بر وب سایت است.
۳. یک دامنه: برای اینکه وب سایت کار کند به یک دامنه نیاز دارید. نام دامنه، نام وب سایتی است که کاربران هنگام بازدید از وب سایت شما در مرورگر وارد می کنند (یعنی کروم، فایرفاکس یا سافاری).
به رایانه ها، سرورها و سایر دستگاه های متصل از طریق اینترنت، یک رشته اعداد منحصر به فرد به نام آدرس پروتکل اینترنت (IP) اختصاص داده می شود. هر بار که به یک وب سایت دسترسی پیدا می کنید، رایانه شما از طریق آدرس های IP با سرور وب سایت ارتباط برقرار می کند. اما از آنجایی که آدرس IP از چندین شماره تشکیل شده است، کاربران برای به خاطر سپردن رشته ای از اعداد به یک وب سایت دچار مشکل می شوند.
وب سایت ها چگونه کار می کنند؟
هنگامی که یک بازدید کننده نام دامنه شما را در محل آدرس مرورگر خود تایپ می کند، رایانه او درخواستی برای اتصال به وب سروری که فایل های شما را نگه می دارد ارسال می کند. قبل از رسیدن به وب سرور، درخواست از طریق DNS عبور می کند که آدرس IP سرور را جستجو می کند. DNS تضمین می کند که مرورگر به سرور صحیح متصل می شود. هنگامی که همه چیز بررسی شد، سرور فایل هایی را که وب سایت شما برای نمایش محتوایش نیاز دارد پردازش می کند. مرورگر وب آن فایل ها (HTML، CSS و موارد دیگر) را میخواند و آن ها را روی صفحه بازدید کننده نمایش میدهد. و این گونه است که وب سایت ها کار می کنند.
تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت در چیست؟
همان طور که پیشتر نیز به آن پرداخته شد، وب سایت ها گروهی از صفحات وب به هم پیوسته و قابل دسترسی جهانی است که دارای یک نام دامنه واحد هستند. وب سایت می تواند توسط یک فرد، کسب و کار و یا سازمان، توسعه و نگهداری شود. وب سایت می تواند اهداف مختلفی داشته باشد. از طرفی دیگر وب اپلیکیشن نرم افزار یا برنامه ای است که با استفاده از هر مرورگر وب قابل دسترسی است. ظاهر آن معمولاً با استفاده از زبان هایی مانند HTML، CSS، Javascript که توسط مرورگرهای اصلی پشتیبانی میشوند، ایجاد میشود. در حالی که باطن می تواند از هر پشتوانه برنامه نویسی مانند LAMP، MEAN و غیره استفاده کند. برخلاف برنامه های تلفن همراه، SDK خاصی برای توسعه برنامه های کاربردی وب وجود ندارد.
اما این دو مبحث شرح داده شده تفاوت هایی با یکدیگر دارند که در ادامه تفاوت اصلی بین آنها آورده شده است:
– یک وب اپلیکیشن برای تعامل با کاربر طراحی شده است. اما یک وب سایت بیشتر از محتوای ثابت تشکیل شده است و برای همه بازدید کنندگان در دسترس عموم است .
– در یک برنامه وب، کاربر نه تنها محتوای صفحه را می خواند، بلکه می تواند داده های محدود شده را نیز تغییر دهد. در مقابل یک وب سایت محتوای بصری و متنی را ارائه می دهد که کاربر می تواند آن را مشاهده و بخواند، اما بر عملکرد آن تأثیری نمی گذارد.
– برنامه های کاربردی وب نیاز به احراز هویت دارند، زیرا دامنه وسیع تری از گزینه ها را نسبت به وب سایت ها ارائه می دهند.
– احراز هویت برای وب سایت های اطلاعاتی اجباری نیست. کاربر ممکن است برای دریافت بهروزرسانی معمولی یا دسترسی به گزینههای اضافی درخواست ثبت نام کند. این ویژگی برای بازدیدکنندگان وب سایت ثبت نشده، در دسترس نیست.
– عملکردهای وب اپلیکیشن در مقایسه با یک وب سایت بسیار بالاتر و پیچیده هستند. اما وب سایت داده ها و اطلاعات جمع آوری شده را در یک صفحه خاص نمایش می دهد.
– توسعه وب اپلیکبشن بخشی از وب سایت است و خود یک وب سایت کامل نیست. اما وب سایت یک محصول کامل است که با کمک مرورگر امکان دسترسی به آن را دارید.
– در وب اپلیکیشن، قبل از استقرار سایت باید از قبل کامپایل شده باشد، اما سایت نیازی به کامپایل قبلی ندارد.
– در وب اپلیکیشن همه تغییرات نیاز به کامپایل مجدد و استقرار کل پروژه دارند. اما در وب سایت، تغییرات کوچک هرگز نیاز به کامپایل مجدد و استقرار کامل ندارند.
مزایا و معایب وب اپلیکیشن ها
وب اپلیکیشن ها دارای کاربردهای بسیار متفاوت و همچنین مزایا و معایبی هستند.
برخی از مزایای وب اپلیکیشن ها عبارتند از:
– امکان دسترسی چند کاربر به نسخه مشابه یک برنامه.
– وب اپلیکیشن ها نیازی به نصب ندارند.
– وب اپلیکیشن ها را می توان از طریق پلتفرم های مختلفی مانند لپ تاپ یا موبایل در دسترس قرار داد.
– از طریق چندین مرورگر قابل دسترسی است.
– بر خلاف برنامه های سرویس گیرنده سرور، وب اپلیکیشن ها را می توان با استفاده از یک مرورگر وب مانند Microsoft Explorer، Google Chrome یا Apple Safari در هر مکانی در دسترس قرار داد.
– وب اپلیکیشن ها به طور مرکزی به روز می شوند تا برنامه ها همیشه به روز باشند. امنیت را می توان به صورت مرکزی نیز اعمال کرد.
از معایب وب اپلیکیشن ها نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– در وب اپلیکیشن، امنیت تضمین نشده است بنابراین برای دسترسی غیرمجاز آسیب پذیر است.
– ممکن است وب اپلیکیشن، از چندین مرورگر با اولویت یکسان پشتیبانی نکند.
– وب اپلیکیشن به صراحت برای یک سیستم عامل خاص ساخته شده است، بنابراین دسترسی به آن از اپ استور دشوار است.
– وب اپلیکیشن، دامنه ای محدود برای دسترسی به ویژگی های دستگاه را دارا است.
نحوه ساخت وب اپلیکیشن ها
ایجاد یک وب اپلیکیشن در ۱۱ مرحله قابل انجام است. در ادامه به آموزش ساخت وب اپلیکیشن پرداخته شده است.
۱- قبل از ساختن یک وب اپلیکیشن، ابتدا باید بدانید که قصد دارید چه چیزی بسازید و مهم تر از آن چرا؟ فرآیند ایده برای بسیاری سخت ترین بخش است. مهم این است که ایده ای را انتخاب کنید که به آن علاقه دارید. علاقه کلید تقویت انگیزه است که هنگام ساخت یک وب اپلیکیشن بسیار مهم است.
۲- هنگامی که ایده های خود را انتخاب کردید، تحقیق در مورد بازار بسیار مهم است تا ببینید یک محصول مشابه وجود دارد یا خیر.
۳- شما ایده خود را پیدا کرده اید و بازار را مورد بررسی قرار داده اید، اکنون زمان آن است که هر کاری را که می خواهید برنامه شما انجام دهد و همچنین انتظارات خود از برنامه را فهرست کنید.
۴- مراحل مختلفی برای طراحی یک وب اپلیکیشن وجود دارد. مرحله اول طراحی است. پس از مراحل 1 تا 3، باید ایده ای از وب اپلیکیشن خود داشته باشید.
۵- وقت آن است که خود را به جای کاربر خود قرار دهید. در مرحله ۵، گردش کار وب اپلیکیشن شما برنامه ریزی می شود.
۶- در این مرحله، وقت آن رسیده است که طرح های اولیه از وب اپلیکیشن خود را به یک نمونه اولیه تبدیل کنید.
۷- حال طرح خود را معرفی کنید. در این مرحله به بازخورد سازنده نیاز است.
۸- در این مرحله، تقریباً عملکرد وب اپلیکبشن خود، ظاهر آن و صفحات مورد نیاز راه اندازی می شود. اکنون زمان آن است که مشخص کنیم چه اطلاعاتی را در پایگاه داده خود ذخیره خواهیم کرد.
۹- Frontend عنصر بصری وب اپلیکیشن شما است. آنچه را که می بینید و با آن تعامل می کنید را مشخص می کند وبا HTML، CSS و جاوا اسکریپت توسعه یافته است. اگر از صفحات سرور استفاده می کنید، شروع کار بسیار آسان است.
۱۰- Backend معمولاً چیزی است که داده های شما را مدیریت می کند. به پایگاه های داده، سرورها و هر چیزی که کاربر نمی تواند در یک وب اپلیکیشن ببیند، اشاره دارد. ساخت بک اند یکی از سخت ترین بخش های توسعه اپلیکیشن وب است.
۱۱- در این مرحله، شما ایده خود را تهیه و تایید کرده اید، و وب اپلیکیشن خود را طراحی و توسعه داده اید. اکنون در آخرین مرحله هستید.
چرا به وب اپلیکیشن نیاز داریم؟
وب اپلیکیشن ها به دلایل زیر محبوبیت بیشتری دارند:
– در مقایسه با برنامه های دسک تاپ، کار با وب اپلیکیشن ها آسان تر است زیرا از کد یکسان در کل برنامه استفاده می کنند.
– هیچ مشکل سازگاری در کار با آن ها وجود ندارد.
– وب اپلیکیشن را می توان بر روی هر پلتفرمی استفاده کرد: ویندوز، لینوکس، مک و غیره زیرا همگی از مرورگرهای مدرن پشتیبانی می کنند.
– شما می توانید در 24 ساعت شبانه روز و 365 روز سال از هر رایانه شخصی به وب اپلیکیشن ها دسترسی داشته باشید. برای دسترسی به داده های مورد نیاز می توانید از رایانه یا دستگاه تلفن همراه خود استفاده کنید.
– برنامه های مبتنی بر وب، برنامه های دارای اینترنت هستند که از طریق مرورگر وب تلفن همراه قابل دسترسی هستند. بنابراین، شما نیازی به دانلود یا نصب آن ها ندارید.
نحوه عملکرد یک وب اپلیکیشن گام به گام
مرحله 1: کاربر از طریق مرورگر وب یا برنامه تلفن همراه به یک وب اپلیکیشن دسترسی پیدا می کند و درخواستی را از طریق اینترنت به وب سرور ارسال می کند. توجه داشته باشید که ممکن است اقدامات امنیتی (به عنوان مثال فایروال ها یا کارگزاران امنیتی دسترسی ابری) وجود داشته باشد.
مرحله 2: وب سرور درخواست را به سرور وب اپلیکیشن ارسال می کند. سرور وب، وظیفه درخواستی را انجام می دهد ( مانند جستجو در پایگاه داده یا پردازش داده ها ) سپس نتایج داده های درخواستی را تولید می کند.
مرحله 3: سرور وب اپلیکیشن نتایج را به سرور وب ارسال می کند.
مرحله 4: وب سرور اطلاعات درخواستی را به کلاینت (دسکتاپ، دستگاه تلفن همراه، تبلت و غیره) تحویل می دهد و اطلاعات روی صفحه نمایش کاربر ظاهر می شود.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی کردیم تا هر آنچه که نیاز است راجع به وب اپلیکیشن ها و وب سایت ها، نحوه ی عملکرد آن ها و تفاوت وب اپلیکیشن با اپلیکیشن بدانید را جمع آوری کرده و شرح دهیم. طبق همین مقاله متوجه شدیم که؛ وب سایت ها گروهی از صفحات وب به هم پیوسته و قابل دسترسی جهانی هستند و وب اپلیکیشن نرم افزار یا برنامه ای است که با استفاده از هر مرورگر وب قابل دسترسی است.